انشانویسی حج- بهاره احمدی از نیر

آغاز می کنم  به نام خداوند بی همتا، ستار العیوب و خطا بخش. خداوندی که زبان و قلم قاصر است از گفتن و نوشتن در وصف او. یاری می جویم از رسول حق و از فرزند گرامی اش حضرت صاحب الزمان(عج).

عبودیت و بندگی خدا یعنی پرستش او و تسلیم شدن در برابر او، امر اوست، یعنی ما کسی را معبود خود قرار می دهیم در این صورت ما عبد و بنده ی او خواهیم بود و باید با تمام وجود از دستوراتش پیروی کنیم و در برابر او سر تسلیم فرود آوریم چرا که خضوع و خشوع در برابر عظمت بیکران الهی از خصوصیات و ویژگیهای بنده ی خاص الهی است همچنان که خداوند کریم می فرماید: «هدف من از آفرینش انسان لغو و بیهوده نیست بلکه هدف من از آفرینش انسان پرستش و عبودیت است، هدف نهایی من کمال انسان است». ولی بنا به فرمایش پیامبر اکرم(ص): ما عَرفناکَ حقّ مَعرِفتکَ و ما عَبَدناکَ حقّ عبادَتِک، یعنی پروردگارا تو را آن چنانکه شایسته توست نشناختیم و تو را آنچنان که شایسته ی توست عبادت نکردیم.

آنکه تو را شناخت جان را چه کند            فرزند و عیال خویشتن را چه کند

با این مقدمه اندک آنچه می توان از مجموع آیات و روایات استنباط کرد این است که خداوند انسان را در انجام دادن امورات زندگی خویش بیشتر به جمع تاکید فرموده است چرا که انسان موجودی اجتماعی است و نیاز ها، خواسته ها و علایق جمعی و گروهی دارد. همه ی انسان ها در بر آوردن نیاز های خود مانند زنجیر به هم پیوسته می باشند.

از جمله اعمالی که خداوند فرموده تا مسلمانان به صورت متحد و یکپارچه آن را به جای آوردند یکی نماز جماعت و دیگری فریضه ی حج می باشد. همه ساله صدها هزار نفر مسلمان مشتاق به دعوت پروردگار خویش ندای حضرت ابراهیم(ع) را لبیک می گویند و فوج فوج به سوی پایگاهی که شیر مرد تاریخ، مرد عدالت، مرد انصاف، مرد شجاعت و ایثار، یعنی حضرت علی(ع)، در آن متولد شد به هم می پیوندند. این مردم مسلمان متحد یکپارچه و یکرنگ صدا می روند تا کعبه ی مقدس را طواف کنند چرا که خداوند در قرآن فرموده است طواف آن خانه بر کسانی که قدرت رفتن به آن را داشته باشند واجب است و هر کسی لازم است در عمر خود حداقل یک مرتبه عبادت حّج را انجام دهد و شکوه و قدرت اسلام را از نزدیک ببیند. معنای مستطیع آن است که یعنی فرد بتواند به سفر حج برود و مخارج سفر خود و هزینه های زندگی خانواده خود را بپردازد و پس از بازگشت نیز برای ادامه زندگی راه در آمدی داشته باشد. همچنان که رسول گرامی اسلام می فرماید: هر که دوست دارد خیر دنیا و آخرت نصیبش گردد به حج برود.

مسلمانان سراسر جهان همه ساله در ایام خاص به سوی کعبه(خانه ی دل ها) می شتابند تا تسلیم، خضوع و خشوع خود را به پروردگار بزرگ اعلام نمایند و قدرت و وحدت جهان اسلام را به نمایش بگذارند. مسلمانان جهان می روند تا در روز جمره به شیطان بیاندازند، اما آن شیطان، شیطان ظاهری نیست آن شیطان نفس انسان است که هر لحظه او را به سوی بدی فرا می خواند مگر اینکه خداوند بر او رحم نماید. آن سنگی که انداخته می شود سنگ معمولی نیست بلکه هر کدام از آن سنگ ها یک تیر است که بر قلب شیطان فرو می آید و شیطان بیشتر به عقب خواهد نشست چرا که شیطان همیشه گوش به زنگ است تا انسان ها را گمراه کند. با نگاهی عمیق به موضوع می توان دریافت که گاهی انسان هم شیطان می شود، آن هم شیطان بزرگ، شیطانی که هر روز در حال تفرقه افکنی بین امّت عظیم اسلامی است پس در این روز باید سنگ های بسیاری بر سر این شیطان ریخت. آری مسلمانان جهان باید در این روز دست برادری همدیگر را بفشارند و متحد و یکپارچه بر سر این شیطان بزرگ فریاد بکشند و از او  برائت  بکنند. آن شیطان همان ظالمان و ستمکاران و استعمارگران جهان هستند که در راس آن امریکای جنایتکار و فرزند نامشروعش یعنی اسرائیل غاصب می باشند. این دو شیطان همیشه و در همه حال در کمین مسلمانان جهان نشسته اند تا در بین آنها تفرقه افکنی کنند و منابع مادی و معنوی آنها را به یغما برند.

مسلمانان جهان همه ساله به زبان و لهجه های گوناگون در رنگ ها و نژادهای مختلف به سوی این مکان مقدس می شتابند تا از اجر اخروی و دنیوی آن بهره گیرند. آن مکان مکان معمولی نیست، مکانی است که خدای عزوجل آن محل را خانه ی خویش برگزیده است. پس باید آن خانه ی مقدس را طواف نمود و ندای لبیک اللهم لبیک را فریاد زد، باید حرف دل خود را به پروردگار خویش گفت، آن خدایی که زمین و آسمان را آفرید و همه چیز تحت تسلط و اراده ی اوست و او بر هر چیزی قادر و تواناست، اوست که مرده را از زنده و زنده را از مرده بیرون آورده و زمین را بعد از مردنش زنده می نماید، اوست که همه ی مسلمانان جهان را دعوت کرده تا در صورت استطاعت مالی به زیارت خانه خدا بروند و از نزدیک به بیت عتیق نگاه کنند تا گناهانشان چون برگ درختان فرو ریزد، مثل اینکه تازه از مادر متولد شده اند.

این مسلمانان می روند تا اعمال و مناسک حج را به پیروی از حضرت ابراهیم(ع) انجام دهند. خدا را به بزرگی یاد کنند و شاهد منافع دینی و دنیوی خویش باشند. این عبادت عظیم در تمام ابعاد وخصوصاً از جهات فردی، اجتماعی و سیاسی بسیار مفید و کارساز است. در طول این ایّام مسلمانان جهان می توانند با یک دیگر آشنا شده مشاوره و گفتگو کنند، برای تبادل اطلاعات و تجربیات گرد هم جمع شوند، منافع دین و دنیای خود را باز یابند، دوستان و دشمنان بزرگ جامعه ی اسلامی را باز شناسند و با توجه به قدرت شکست ناپذیر امّت اسلام بر دشمنان بتازند و بر سر آنها فریاد زنند و دست آنها را از سرزمین های بزرگ اسلامی کوتاه کنند. حج از بهترین عبادات و اعمال اسلام است که در آن تحّرک، وحدت، دعا و توجه به خدا، یاد آخرت و قیامت، فداکاری، خویشتن داری، دوری از کبر و خود پرستی، و ریا به هم آمیخته اند. برای انجام اعمال باید معرفت کسب کرد و آن را ذخیره ی آخرت نمود. آری کسی که اعمال حج را با آگاهی و توجه و با نیت خالص انجام دهد با بینشی وسیع، دلی پاک، روحی با صفا، فکری پویا، با ایمان، خیر و برکت فراوان به سوی شهر خود باز می گردد. امّا اگر در انجام فریضه ی حج کوتاهی کند علاوه بر اینکه خود را از خیر و فیض این عبادت عظیم در دنیا محروم می سازد در آخرت به عذابی دردناک گرفتار خواهد شد.

یکی دیگر از آثار حج جنبه ی اجتماعی آن است. تفاوت می کند که کسی به تنهایی برود مثلاً به عرفات برای دعا و یا با یک میلیون نفر همراه و همدل باشد. همان طوری که قبلاً عرض کردم، انسان ذاتاً موجودی اجتماعی است و نیاز به همکاری و هماهنگی با جمع دارد، اسلام به این جنبه روانی او پاسخ داده و با طراحی اعمالی گروهی به محیط های مذهبی و معنوی که موجب برانگیخته شدن احساسات مکتوم است اهمیت می دهد، که حج نمونه ی بارز آن می باشد.

کسی که به قصد حج به خانه کعبه می آید مورد عنایت حق واقع نمی شود مگر آنکه در او سه خصلت وجود داشته باشد: اخلاق مناسب برای معاشرت با همسفران داشته باشد، حلیم و بردبار در برابر مشکلات باشد و بتواند جلو خشم خود را بگیرد، پارسایی داشته باشد.

در پایان از خداوند منان می خواهیم تا این سفر شریف را نصیب همه ی مسلمانان و در بین آنها قسمت من هم بکند.    انشاءالله